Omdlenia u osób starszych

​Ryzyko krótkotrwałej utraty przytomności wzrasta wraz z wiekiem. Omdlenie to objaw, który świadczy o spadku przepływu krwi na skutek niedostatecznego dotlenienia mózgu. Jest to reakcja nagła i gwałtowna, czasami nawet odruchowa lub sytuacyjna. Bardzo często mająca związek z poważną chorobą. Omdlenie cechuje chwilowość i przejściowość, czyli samoistne, całkowite ustąpienie po kilku minutach. Należą do tego zawroty głowy, mdłości, duszności, poty, kołatanie serca, zaburzenia w widzeniu. Nie zawsze można zaobserwować objawy, które zapowiadają omdlenie, czyli nadchodzącą utratę przytomności.

Co powoduje omdlenia?

Określenia omdlenie i zasłabnięcie bywają używane zamiennie, jednak nie jest to do końca to samo. To, co cechuje omdlenie to nawet krótka utrata przytomności. Zasłabnięcie to stan przed omdleniem. Osłabnięcie organizmu, podczas którego może wystąpić zaburzenie świadomości, ale nie jej pełna utrata. Wystąpić może również podobnie jak w przypadku omdlenia, utrata napięcia mięśni utrzymujących postawę. W takich sytuacjach dochodzi często do upadku. Przyczyny utraty przytomności to odwodnienie, spadek cukru we krwi, spadek ciśnienia.  Niestety upadki osób starszych w wyniku utraty przytomności to zagrożenie dla ich zdrowia. Zanik napięcia mięśni towarzyszący nagłej utracie przytomności powoduje utratę pozycji i upadek. W efekcie często skutkuje obrażeniami ciała, czyli urazami, stłuczeniami i złamaniami. W momencie, gdy senior zasygnalizuje nagłe, złe samopoczucie lub sami zauważymy, należy reagować. Wskazywać mogą na utratę omdlenia. Objawami mogą być, np. zaburzenia równowagi, duszności albo zwiększona potliwość. Wtedy trzeba zapewnić mu wygodną i bezpieczną przestrzeń. Najlepiej posadzić lub położyć i podać wodę. Dobrym pomysłem będzie również sprawdzenie ciśnienia krwi. Warto obserwować osobę starszą, szczególnie jeśli w przeszłości zdarzały się już omdlenia. Często nie można zapobiec utracie przytomności, ale czasami można nie doprowadzić do upadku. Jeśli mamy świadomość, że podopieczny, który nie siedzi ani nie leży, zaraz zemdleje, należy go asekurować. Pomóc mu osunąć się na ziemię w miarę bezpiecznie, ograniczając ryzyko urazu.

Omdlenia, co robić?

Nagła utrata przytomności, która wygląda niegroźnie, jest poważną sytuacją. Opiekunka osoby starszej powinna wiedzieć, jak prawidłowo zareagować, kiedy osoba starsza zemdleje. Prawidłowe zachowanie w takich sytuacjach nie wymaga specjalistycznej wiedzy medycznej. Kluczem jest spokój i znajomość kilku zasad. Jeśli dojdzie do utraty przytomności, najlepiej ułożyć seniora na płaskim podłożu. Przede wszystkim rozluźnić odzież i obserwować oddech oraz tętno. Kategorycznie nie wolno podawać płynów ani lekarstw. Nie wolno także takiej osoby klepać, szarpać ani oblewać wodą. W przypadku omdlenia utrata przytomności jest przejściowa. Powinna wrócić samoistnie po chwili, czyli po kilkudziesięciu sekundach. Jeśli senior jest nieprzytomny dłużej lub jeśli oddychanie, należy niezwłocznie wezwać pomoc. Należy również stosować się do wytycznych do czasu przyjazdu służb medycznych. Po pomoc należy zadzwonić również wtedy, kiedy skutki upadku wyglądają groźnie.